Samo nakręcenie filmu to nie wszystko. Konieczne jest także zmontowanie go w taki sposób, aby wszystkie sceny ze sobą współgrały i tworzyły ciekawą, dobrze wyglądającą całość. Do tego potrzebny jest specjalny program, a ponieważ jest ich wiele do wyboru, podjęcie decyzji, który wybrać może nie być łatwe. Przygotowaliśmy więc zestawienie prezentujące najczęściej wybierane oprogramowanie do montowania filmów.
Dlaczego edycja wideo jest ważna?
Początkujące osoby często nie zdają sobie sprawy z tego, jak przydatny jest program do montażu filmów. Często to właśnie dzięki niemu można osiągnąć zamierzony wcześniej cel i efekt, jaki planowaliśmy jeszcze przed rozpoczęciem nagrywania. Za pomocą dobrze dobranego oprogramowania możliwe jest wydobycie z nakręconego materiału tego, co jest w nim najlepsze. Pozwala on na ułożenie poszczególnych ujęć w jedną, spójną całość. Program do obróbki filmów daje możliwość szybkiego wycięcia scen, przełożenia ich, dodania podkładu muzycznego czy specjalnych filtrów. Przyda się on nie tylko profesjonalnym montażystom, ale i innym osobom pracującym na co dzień z filmami. Mowa tu m.in. o kamerzystach nagrywających teledyski muzyczne, reklamy czy nawet ważne uroczystości jak wesela, studniówki chrzciny, komunie święte itp. Muszą oni dobrze dopracować materiał, aby wyglądał idealnie.
Warto wiedzieć, że wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów montażu filmów:
♦ Ciągły – pokazuje przedstawioną historię w sposób chronologiczny, a więc wszystko dzieje się scena za sceną. Kolejne wydarzenia informują nas o tym, kto jest kim, widzimy też ciąg przyczynowo-skutkowy.
♦ Równoległy – w jednym czasie prezentowane są dwa różne wątki lub wydarzenia.
♦ Twardy – wyróżniają go szybkie, ostre cięcia, taki montaż można zauważyć w większości filmów akcji, zwłaszcza ze scenami pościgu.
♦ Miękki – sceny zmieniają się subtelnie, jeden obraz płynnie przechodzi w drugi.
♦ Wewnątrzujęciowy – polega na składaniu bardzo długich scen z krótkich ujęć, pozwala to na zbudowanie dramaturgii.
♦ Logiczny – jest oparty na kierowanych do widzów przesłanek, którzy na ich podstawie mogą rozwiązywać tajemnice.
♦ Atrakcji – ma wywołać u widza szok i zdziwienie, zestawienie scen powinno być szybkie i zaskakujące.
♦ Skojarzeniowy – widz otrzymuje przesłanki w trakcie filmu i powinien je zapamiętać, aby odnieść się do nich w odpowiednim momencie.
Materiał wideo można poddać edycji na wiele różnych sposobów. Jaki program do montażu filmów wybrać, aby pozwolił na uzyskanie właściwego rezultatu? Przedstawiamy te najbardziej popularne.
Shotcut
Shotcut to program do montowania filmów dla początkujących. Bardzo dobrze sprawdza się on jako podstawowe narzędzie do edycji wideo, obsługuje materiały nawet w rozdzielczości 4K. Oprogramowanie jest dostępne na komputery z systemem operacyjnym macOS, Windows oraz Linux. Pozwala ono na korzystanie z różnych przydatnych opcji jak: Przycinanie, korekcja kolorów, rozmycie, wyostrzanie, kontrola saturacji czy efekt poświaty. To darmowy program do montowania filmów, szybko można nauczyć się jego obsługi (także ze względu na to, że w Internecie jest wiele szczegółowych poradników i tutoriali wideo). Interfejs jest czytelny, a w razie potrzeby można go dodatkowo skonfigurować i dopasować do własnych potrzeb. Aplikacja dobrze nadaje się do edycji prostych projektów, umożliwia zgrywanie nagrań bezpośrednio z kamery internetowej, a ponadto pozwala na streamowanie klipów w różnych formatach, m.in. HLS i HTTP. Co istotne, oprogramowanie jest na bieżąco aktualizowane, często pojawiają się również dodatkowe wtyczki dające dostęp do różnych funkcji.
Lightworks
Oprogramowanie Lightworks jest chętnie używane zarówno przez początkujących, jak i profesjonalnych montażystów. Wykorzystywano je m.in. podczas prac nad filmami ‘Wilk z Wall Street’ czy ‘Mission Impossible’. Początkowo obsługa aplikacji jest nieco kłopotliwa, trzeba poświęcić dużo czasu na zapoznanie się ze wszystkimi dostępnymi funkcjami i narzędziami, jednak z czasem edycja wideo będzie stawała się coraz łatwiejsza. Ten program do montowania filmów jest przeznaczony na komputery z systemem Windows, Linux oraz macOS. Wyposażono go w wiele opcji, w tym: Multicam editing (edytowanie nagrań z wielu kamer), korzystanie z zewnętrznych wtyczek i innych dodatków oraz obsługa materiałów w rozdzielczości 2K (w wersji bezpłatnej). Podczas prac nad materiałem wideo możemy korzystać z różnych filtrów (maski, korekcja kolorów, rozmycie itp.) i eksportować gotowy plik bezpośrednio do serwisu Vimeo czy YouTube. To profesjonalny program do montowania filmów, który pozwala na dostosowanie interfejsu do swoich potrzeb, aby praca przebiegała sprawniej.
VSDC Free Video Editor
Darmowy program do montowania i edycji filmów VSDC Free Video Editor na pewno dobrze sprawdzi się przy mało skomplikowanych projektach. Mimo że nie wymaga on zakupu licencji, został wyposażony w wiele przydatnych opcji umożliwiających nie tylko montowanie wideo, ale i jego obróbkę. Możemy np. przyciąć film na wysokość lub szerokość czy nałożyć wybrany efekt. Oprogramowanie jest szczególnie polecane do pracy z materiałami nagranymi za pomocą takich sprzętów jak dron i kamera cyfrowa, również GoPro. Obsługuje ono filmy w jakości 4K oraz obrazy z urządzeń 360 stopni, ponadto umożliwia bezpośrednie eksportowanie plików do wybranych serwisów, w tym Instagrama. Ta aplikacja do montowania filmów jest przeznaczona na sprzęty z systemem Windows.
HitFilm Express
Dla wielu osób HitFilm Express to najlepszy program do montowania filmów pełniących funkcję vlogów. Pozwala on na korzystanie z wielu gotowych efektów i to nie tylko wideo, ale również audio. Możemy bez przeszkód przygotowywać projekty 2D, a nawet 3D, tworzyć warstwy i maskowania, a także edytować większą ilość ścieżek jednocześnie. Oprogramowanie obsługuje materiały w rozdzielczości 4K i obrazy z kamery 360 stopni, a skończony projekt można szybko wyeksportować do serwisu YouTube. To odpowiedni program do montowania filmów w formacie MP4, jak i WMV czy MXF. Jest on dostępny w dwóch wersjach: Darmowej i płatnej, można zainstalować go na komputerze z systemem Windows oraz macOS.
Nuke
Aplikacja Nuke służy do montowania wideo i tworzenia efektów specjalnych, w tym 3D. Do celów niekomercyjnych możemy pobrać wersję darmową, jest kompatybilna z systemami Windows i macOS. Ciekawe jest to, że ten program do robienia filmów był wykorzystywany przy takich produkcjach jak: ‘King Kong’, ‘Ciekawy przypadek Benjamina Buttona’ czy ‘Avatar’. Daje on dostęp do różnych narzędzi: Usuwanie greenscreena, naprawianie zniekształceń obiektywu i ujęć stereoskopowych, jak również dodawanie lamp do kompozycji. Gotowe projekty zapisywane są w jakości Full HD. Należy wspomnieć, że mimo dostępu do wielu funkcji jest to łatwy program do montowania filmów, jego obsługa nie powinna okazać się bardzo skomplikowana.
BeeCut
Osoby, które chcą znaleźć prosty program do montowania filmów po polsku, powinny zwrócić uwagę na BeeCut. To aplikacja przeznaczona na komputery z systemem Windows i macOS, a także urządzenia mobilne Android i iOS. Co prawda jest ona płatna, ale w razie potrzeby najpierw możemy sprawdzić jej możliwości w wersji trial. Edycja filmu nie jest kłopotliwa, można w tym celu używać różnych narzędzi do przycinania, dzielenia i łączenia wideo. W BeeCut możemy też dodać intro, filtry, efekty wizualne, muzykę czy lektora, to program do obróbki filmów po polsku, za pomocą którego możemy pochwalić się swoją kreatywnością.
DaVinci Resolve
Przeznaczony na komputery z systemem Windows i macOS program do cięcia i edycji filmów DaVinci Resolve jest wyposażony w zaawansowane narzędzia. Służą one do korekcji kolorów oraz koloryzacji wideo, ponadto możliwe jest zastąpienie greenscreena dowolnym tłem (to opcja kluczowania). W aplikacji można importować pliki w rozdzielczości 4K, a nawet 8K, ich maksymalna rozdzielczość przy renderze to UHD. Co prawda oprogramowanie jest przeznaczone dla profesjonalistów, ale mniej doświadczone osoby także powinny poradzić sobie z jego obsługą, gdyż ma intuicyjny interfejs. Poza tym w Internecie dostępne są filmy instruktażowe o tym, jak pracować z programem. Istotną zaletą DaVinci Resolve jest to, że obsługuje on wiele formatów wideo, w dodatku daje możliwość edycji natywnych plików wideo RAW.
Avidemux
Program do przycinania filmów Avidemux początkowo był dostępny wyłącznie na urządzenia z systemem Linux, ale stał się na tyle popularny, że stworzono wersje także dla systemów Windows i macOS. Pozwala on na konwersję plików wideo do formatów zgodnych z odtwarzaczami DVD, wycinanie, wklejanie i zamienianie klatek, przycinanie obrazu czy nakładanie filtrów. Aplikacja daje wiele możliwości edycji filmu, ale przy tym ma bardzo prosty interfejs. Jest ona dostępna za darmo.
Clipchamp
Osobom początkującym powinien przypaść do gustu również Clipchamp, czyli darmowy program do montażu filmów po polsku. Dzięki niemu możemy szybko wyciąć sceny i połączyć ze sobą poszczególne części, dodawać różne efekty (w tym napisy) oraz ścieżki dźwiękowe. W wersji darmowej ilość dostępnych opcji jest ograniczona, ale warto pamiętać, że to program do montowania filmów online, a więc nie wymaga instalacji na dysku twardym komputera. Aby móc z niego korzystać, trzeba jedynie założyć swoje konto. To dobra propozycja dla montażystów bez doświadczenia, którzy nie szukają profesjonalnej aplikacji do edycji wideo.
OpenShot Video Editor
Opensourcowy program do tworzenia i montowania filmów OpenShot Video Editor obsługuje różne formaty wideo i zapewnia dostęp do wszystkich niezbędnych narzędzi pozwalających na: Zmianę wielkości pliku, przycinanie, spowalnianie, przyspieszanie, rozjaśnianie, przyciemnianie itp. Edycja wideo na osi czasu odbywa się w czasie rzeczywistym, oprogramowanie daje możliwość importowania filmów w rozdzielczości 4K. Do dyspozycji mamy bardzo wiele ciekawych efektów, w tym: Znaki wodne, animacje 3D oraz szablony do tworzenia napisów. Ten bezpłatny program do montowania filmów jest systematycznie aktualizowany i ma prosty interfejs.
Kdenlive
Aplikacja Kdenlive nie zajmuje dużo miejsca na dysku, a w dodatku jest uznawana za jedną z najłatwiejszych w obsłudze. Mimo że jest to program do montowania filmów za darmo, uznaje się go za bardzo przydatny. Obsługuje on większość popularnych formatów plików, daje możliwość nieliniowego montażu kilku ścieżek audio i wideo, ma też wiele funkcji: Zmiana kolorów obrazu, nakładanie napisów czy wstawianie przejść. Aby praca z Kdenlive była łatwiejsza, możemy samodzielnie skonfigurować interfejs oraz skróty klawiaturowe uruchamiające określone opcje.
Programy do tworzenia i montowania filmów – jak wybrać właściwy?
W powyższym zestawieniu znalazło się jedynie kilka najbardziej popularnych programów do montowania filmów, tak naprawdę można znaleźć ich znacznie więcej. Jak wybrać ten odpowiedni, który zapewni przyjemną i przede wszystkim efektywną pracę? Najpierw powinniśmy zastanowić się, czy chcemy korzystać z darmowego, czy może jednak płatnego oprogramowania. Wykupienie licencji jest koniecznością, jeżeli aplikacja ma być używana do celów komercyjnych. Do montowania filmów w domu prawdopodobnie wystarczający okaże się darmowy program, choć to w dużej mierze zależy też od ilości dostępnych funkcji. Zanim go zainstalujemy, powinniśmy sprawdzić, czy daje możliwość korzystania ze wszystkich narzędzi, które według nas są niezbędne. Nie wszystkie aplikacje pozwalają np. na usuwanie greenscreena czy nakładanie określonych filtrów, dlatego trzeba mieć to na uwadze, zwłaszcza jeśli szukamy bezpłatnego oprogramowania. Wybierając program do montażu filmów, trzeba też upewnić się, że będzie on współpracować z wersją systemu operacyjnego zainstalowaną na komputerze. Co prawda większość jest kompatybilna z urządzeniami Windows, ale w przypadku sprzętów macOS czy Linux znalezienie właściwej aplikacji bywa trudniejsze. Powinniśmy dodatkowo przeanalizować wymagania systemowe, aby już po instalacji oprogramowania nie okazało się, że ciągle się zacina i nie pozwala na komfortową pracę.